Lời dẫn: Cơn sốt công nghệ AI Tạo Sinh
AI đang lan tỏa mạnh mẽ toàn cầu trên nhiều nền tảng. Truy cập LinkedIn, theo dõi tin tức hay tham gia các sự kiện bạn đều dễ dàng nghe đến các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa cam kết mang đến những thay đổi đột phá. Từ sáng tạo nội dung marketing đến chatbot giao tiếp với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này đa dạng. Chủ đề AI không chỉ giới hạn trong hội thảo chuyên ngành mà còn xuất hiện trong văn phòng, giảng đường đại học, và thậm chí quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi đáng chú ý là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) chỉ là trào lưu công nghệ nhất thời cho doanh nghiệp, đặc biệt ở Việt Nam?
AI được dự báo sẽ tạo ra 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), định hình lại ngành nghề và thúc đẩy sự cạnh tranh mới. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu đẩy mạnh triển khai GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam vẫn ở giai đoạn đầu. Các lãnh đạo chưa rõ phương hướng, lựa chọn công cụ và đánh giá kết quả. Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng kế hoạch hành động để khai thác AI.
Cơ hội của doanh nghiệp Việt Nam rất lớn. Nhưng câu hỏi không còn là AI có giá trị nữa mà là: cách ứng dụng GenAI hiệu quả?
Bài viết giúp phân biệt sự thật và cường điệu về GenAI; cập nhật ứng dụng AI tại Việt Nam; giới thiệu ví dụ ứng dụng GenAI hiệu quả; và gợi ý các bước triển khai bài bản.
1. AI – Hiểu đúng về AI
Sự tăng trưởng của AI gây ra nhiều kỳ vọng và hiểu lầm cho doanh nghiệp. Một số công ty kỳ vọng AI thay đổi toàn diện tức thì, trong khi nhiều người cho rằng AI khó áp dụng. Truyền thông đưa tin về đột phá như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) kích thích kỳ vọng. Vậy, AI có giá trị gì, và giới hạn nào để tránh kỳ vọng sai lầm? Doanh nghiệp Việt cần tập trung vào ứng dụng thực tế thay vì chạy theo xu hướng.
Điều gì thúc đẩy cơn sốt AI?
Ba yếu tố chính thúc đẩy AI:
(1) Đột phá trong nghiên cứu và công nghệ,
(2) Dòng vốn đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn lớn,
(3) Mở rộng ứng dụng AI trong hoạt động doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng Tác nhân AI và công cụ tự động hóa định hình lại cách vận hành. Bên cạnh kỳ vọng tăng hiệu suất, AI cũng gây tranh cãi về tác động nhân sự.
Quan niệm sai lầm và thực tế
AI không vận hành hiệu quả nếu thiếu giám sát, phải được quản lý chặt chẽ trong hệ thống.
Sai lầm phổ biến là AI hoạt động tự động mà không cần huấn luyện, trong khi thực tế AI không thể thay thế tư duy sáng tạo.
Nhiều doanh nghiệp không có chiến lược, dẫn đến lãng phí nguồn lực. Thành công không chỉ là công nghệ.
AI Tạo Sinh mang lại giá trị thực tế
GenAI tối ưu quy trình vận hành nếu triển khai có chiến lược.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT tự động hóa bán hàng (salesforce.com).
GenAI là trợ thủ đắc lực như AI Copilot, AI Agents, hỗ trợ phân tích. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ tận dụng tối đa tiềm năng AI, ngược lại sẽ gặp khó khăn.
Những việc doanh nghiệp cần làm để thành công với AI
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Tiềm năng và Khó khăn
Việt Nam đang khẳng định vị thế trong hệ sinh thái AI, với sự đầu tư mạnh mẽ. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới trung tâm đổi mới sáng tạo AI (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam dự kiến đạt 3,4 tỷ USD đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Những khó khăn doanh nghiệp phải đối mặt
• Thiếu đội ngũ kỹ sư AI chất lượng.
• Chi phí đầu tư ban đầu lớn.
• Hạn chế về hạ tầng tính toán.
• Rào cản ngôn ngữ, mô hình phù hợp tiếng Anh.
• Lo ngại bảo mật dữ liệu.
Mặc dù vậy, với đầu tư hạ tầng, Việt Nam có nền tảng thuận lợi.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh ứng dụng hiệu quả
• Tài chính – Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI tập trung vào AI chuyên sâu theo ngành.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Tùy biến theo ngành
Doanh nghiệp đang chuyển hướng ứng dụng AI sâu hơn với AI Agents tự động ra quyết định.
Các mô hình AI được tối ưu cho ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp phù hợp môi trường doanh nghiệp.
Phân tích dữ liệu thông minh
Công cụ BI tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
Tác nhân AI và AI thế hệ mới
AI Agents có khả năng tự thực hiện tác vụ. Agentic AI còn tự cải tiến, read more cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
AI Copilot trong vận hành
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Tự động hóa xử lý tài liệu
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ và tuân thủ.
Hệ thống truy xuất kiến thức doanh nghiệp thông minh
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Lộ trình
• Xác định mục tiêu kinh doanh rõ ràng.
• Đảm bảo dữ liệu chất lượng và sẵn sàng.
• Tích hợp AI vào hệ thống ERP, CRM.
• Triển khai thử nghiệm từng bước và mở rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập vòng phản hồi liên tục để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Chuyển cơn sốt truyền thông thành giá trị thực tế.
AI tối ưu hoạt động ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp áp dụng bài bản để không bị bỏ lại phía sau.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI không chỉ là trào lưu.
• Tập trung vào giá trị thực tế.
• Triển khai AI có chiến lược để đạt kết quả bền vững.
• Giải pháp AI tối ưu cho Việt Nam giúp phù hợp bối cảnh kinh doanh.
• AI không thay thế hoàn toàn.
Doanh nghiệp thử nghiệm và nhân rộng có chọn lọc trong ứng dụng AI.
AI không còn là lựa chọn trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Doanh nghiệp bạn sẽ là người dẫn đầu kỷ nguyên AI?